Mówiąc o programach szpiegujących (spyware) na myśli trzeba mieć narzędzia służące do pozyskiwania, przetwarzania i przekazywania danych osobom zainteresowanym, najczęściej nieupoważnionym do tego. Nie są to typowe wirusy, które dążą do uszkodzenia sprzętu. W tym przypadku, istotne jest wyłącznie pozyskanie wiedzy na temat każdego ruchu użytkownika.

Zagrożenia związane z oprogramowaniem szpiegującym na naszych urządzeniach

Współczesne programy szpiegujące mają ogromne możliwości inwigilacyjne. Takie narzędzia mogą wykradać nawet najbardziej wrażliwe dane, jak choćby zdjęcia, widomości, historię przeglądania i połączeń. Poza tym, niektóre mogą uruchamiać kamerę i dzięki temu – podglądać użytkownika i jego otoczenie. Niektóre spyware potrafią rejestrować każdy ruch na klawiaturze, rejestrować dźwięk i prowadzone rozmowy.

Nietrudno wyobrazić sobie, jak poważne konsekwencje mogą wyniknąć z zainfekowania smartfona lub komputera oprogramowaniem szpiegującym. Korzystając z możliwości spyware, przestępca może sprawdzić, czy dom, który zamierza okraść jest dobrym celem ataku i w którym momencie jest akurat pusty. Nieupoważnione pozyskanie loginów i haseł do bankowości internetowej będzie skutkowało utratą wszystkich oszczędności. Gdy przestępca przejmie konta w mediach społecznościowych, na portalach aukcyjnych i sprzedażowych, może uczynić z ofiary swojego „słupa”, który nieświadomie pomoże mu w nielegalnym procederze. Inna sprawa, pozyskując prywatne zdjęcia i nagrania wideo, haker może szantażować osobę będącą celem jego ataku.

Jak sprawdzić czy ktoś Cię szpieguje na Twoim urządzeniu?

Programy szpiegujące są projektowane w taki sposób, by ich wykrycie było maksymalnie utrudnione. Na szczęście istnieją pewne sposoby, dzięki którym każdy może sprawdzić, czy telefon lub komputer jest podglądany.

Sygnały, które mogą świadczyć o zainfekowaniu urządzenia oprogramowaniem szpiegującym, to:

  • spowolnione i niestabilne działanie,
  • nieuzasadnione restartowanie,
  • zmiana ustawień systemowych, której nie wykonał użytkownik,
  • pojawienie się nieznanych aplikacji,
  • obecność szumów i innych dziwnych odgłosów w trakcie prowadzenia rozmów,
  • zmiana domyślnej przeglądarki internetowej.

Obecność tych sygnałów może sugerować, że urządzenie jest szpiegowane. Może, ale nie musi. Żeby zyskać 100-procentową pewność, warto przeprowadzić dodatkową diagnostykę.

Smartfon

  • Sprawdź listę aplikacji. Jeżeli w spisie pojawią się pozycje, których nie instalowałeś, może to oznaczać, że ktoś szpieguje Twój telefon.
  • Sprawdź akceptację nieznanych źródeł. Jeżeli telefon akceptuje aplikacje spoza oficjalnego repozytorium, mimo że sam nie nadawałeś takich uprawnień, jest bardzo prawdopodobne, że padłeś ofiarą cyberataku.
  • Sprawdź, czy smartfon jest zrootowany. Podniesienie uprawnień do praw administratora to jedna z podstawowych czynności, które wykonuje haker szpiegujący urządzenie. W Google Play można znaleźć wiele aplikacji, które sprawdzają, czy smartfon jest zrootowany.
  • Sprawdź obecność podejrzanych plików. Sygnałem alarmowym są nieznane pliki z rozszerzeniem .apk (na Androidzie) lub .ipa (na iOS).

Komputer

  • Użyj skrótu klawiszowego. Wciśnij kombinację Ctrl + Shift + lewy Alt, a następnie wpisz kolejno: lewy Alt, O, W, T, S, N. Każda litera jest przypisana do innego programu szpiegującego. Jeżeli w którymkolwiek momencie otworzy się okno dialogowe, oznacza to, że ktoś podgląda Twój komputer.
  • Poszukaj śladów programów szpiegujących. W tym celu, kliknij przycisk Start, otwórz wyszukiwarkę systemową, wpisz beconfig.exe i zatwierdź klawiszem Enter. Jeżeli system wyszuka plik, jesteś szpiegowany.

Bez względu na to, czy mówimy o smartfonie czy komputerze, poszukiwania programu szpiegującego warto wspomóc dobrym programem antywirusowym.